Η επιπεφυκίτιδα είναι μια φλεγμονή του επιπεφυκότα του οφθαλμού, και αποτελεί αρκετά συχνή πάθηση. Χαρακτηρίζεται από δακρύρροια, πρήξιμο και ερυθρότητα, που μπορεί να επηρεάζουν τον ένα ή και τους δύο οφθαλμούς.
Όταν ο ασθενής προσέρχεται στο φαρμακείο και αναφέρει συμπτώματα που παραπέμπουν σε επιπεφυκίτιδα, ο φαρμακοποιός οφείλει να γνωρίζει τον τρόπο αντιμετώπισής τους και ανακούφισης του ασθενούς.
Αυτό θα το επιτύχει χρησιμοποιώντας την f-anazitisi και συγκεκριμένα ανατρέχοντας στην ενότητα «Παθολογικά περιστατικά – Αντιμετώπιση» και την καρτέλα Επιπεφυκίτιδα.
Εκεί θα ενημερωθεί για:
- Τις κατηγορίες της επιπεφυκίτιδας, ανάλογα με την αιτία πρόκλησής τους.
- Τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε κάθε κατηγορία.
- Τα μέτρα αντιμετώπισης και τα ιδιαίτερα σημεία προσοχής.
- Επιπεφυκίτιδα λοιμώδους αιτιολογίας
√ Ιογενής: Αποτελεί την πιο κοινή μορφή επιπεφυκίτιδας και οφείλεται στη λοίμωξη από αδενοϊό.
√ Βακτηριακή: Οφείλεται σε λοίμωξη από βακτήρια.
Μεταδίδονται είτε μέσω της άμεσης επαφής με εκκρίσεις/σταγονίδια μολυσμένου ατόμου, είτε λόγω κακής υγιεινής.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Κνησμό που μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα των βλεφάρων.
- Ερυθρότητα των ματιών.
- Δακρύρροια.
- Μη διαυγείς εκκρίσεις του ματιού (κολλώδεις / πυώδεις). Το μάτι "κολλάει", ιδιαίτερα τα πρωινά (βακτηριακή λοίμωξη).
- Μέτρια φωτοφοβία.
- Αίσθημα καύσου / ξένου σώματος.
Στα μέτρα αντιμετώπισης συστήνεται:
- Τήρηση απλών κανόνων ασηψίας.
- Επαναλαμβανόμενες πλύσεις των οφθαλμών με διάλυμα φυσιολογικού ορού (Water for injection) με χρήση αποστειρωμένων γαζών.
- Αντισηπτική αγωγή με κολλύριο (Boric acid).
- Αποφυγή κορτιζονούχων κολλυρίων.
- Χρήση τεχνητών δακρύων.
- Συνταγογράφηση τοπικής αντιβιοτικής αγωγής (Tobramycin, Chloramphenicol σκέτης ή σε συνδυασμό με τοπικά κορτικοστεροειδή πχ Dexamethasone) από τον οφθαλμίατρο.
- Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση του οργανισμού σε συγκεκριμένο αλλεργιογόνο παράγοντα (γύρη, σκόνη, καπνός τσιγάρου, τρίχωμα ζώων) και πρόκειται για μη μεταδοτική μορφή.
√ Εποχική: Εμφανίζεται κάθε φορά που γίνεται έκθεση του οργανισμού στο αλλεργιογόνο, με συνήθη εποχή εμφάνισης την άνοιξη, λόγω του υψηλού φορτίου γύρης.
√ Ετήσια ή χρόνια επιπεφυκίτιδα: Οφείλεται σε επαφή με ζώα, οικιακά ακάρεα, φτερά, πούπουλα κ.τ.λ. και εμφανίζεται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, παρουσιάζοντας εποχιακές εξάρσεις.
Στα συμπτώματα περιλαμβάνονται:
- Έντονο οίδημα και στα δύο βλέφαρα.
- Έντονος κνησμός.
- Ρινική έκκριση.
- Πταρμός.
Στα μέτρα αντιμετώπισης συστήνεται:
- Απομάκρυνση / αποφυγή του αλλεργιογόνου.
- Επαναλαμβανόμενες πλύσεις των οφθαλμών με διάλυμα φυσιολογικού ορού (Water for injection) με χρήση αποστειρωμένων γαζών.
- Χρήση τεχνητών δακρύων.
- Χορήγηση αντιισταμινικών κολλυρίων (π.χ. Levocabastine).
- Χορήγηση αντιισταμινικού από του στόματος, σε περίπτωση έντονου κνησμού ή άλλων συστημικών συμπτωμάτων (Desloratadine, Levocetirizine, Cetirizine, Fexofenadine, Ebastine, Bilastine, κ.ά.).
- Ξηρή κερατοεπιπεφυκίτιδα
Οφείλεται στη γενική ξήρανση της ατμόσφαιρας, τη ρύπανση και τη χρήση κλιματιστικών συστημάτων ψύξης - θέρμανσης του αέρα.
Τα συμπτώματά της είναι:
- Αίσθηση παρουσίας ξένου σώματος στα μάτια.
- Φωτοφοβία.
- Στην αρχή της προσβολής μπορεί να παρατηρηθεί δακρύρροια.
Συστήνεται ύγρανση της ατμόσφαιρας, χρήση τεχνητών δακρύων και διακοπή φαρμάκων που προκαλούν ξηροφθαλμία (κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα ιατρό).
- Χημική επιπεφυκίτιδα
Σχετίζεται με την έκθεση σε χημικά προϊόντα και εμφανίζεται ως λοιμώδης επιπεφυκίτιδα και οίδημα. Συστήνεται έκπλυση με άφθονο νερό ή με διάλυμα φυσιολογικού ορού (Water for injection) και άμεση επίσκεψη του ασθενούς στον οφθαλμίατρο.
* Συστήνεται ιδιαίτερη προσοχή σε περιπτώσεις μεγιστοποίησης της φωτοφοβίας και του πόνου, ελάττωσης της οπτικής οξύτητας και ολικής απώλειας της όρασης.
Image by: https://www.freepik.com/free-photo/handsome-man-using-eye-drops-close-up_10361069.htm#fromView=search&page=1&position=3&uuid=54565b52-cf9b-4c46-a33b-fb469469677b